Bebek ve Çocuk Dönemi Beslenmesi

Dünyadaki en mucizevi yaratıma şahit olduktan sonra bebeğinizle geçireceğiniz o güzel hayatın başlangıcında sağlığın temelleri beslenme ile atılır. Bugünün bilimsel verileri ışığında hem fiziki, hem psikolojik sağlık açısından ANNE SÜTÜ mucizedir.

Her annenin sütü kendi bebeğinin ihtiyaçlarına uygun bileşiklerden oluşur. Bebeğin barsak sistemine uygun, yani kolayca sindirebileceği, protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve mineral içeriği büyüme ve gelişimini en iyi seviyede sağlayacak içeriklerden oluşur. Her zaman hazırdır, her zaman tertemizdir, bebeğinize en uygun içeriktedir. Dünyada üretilmiş hiçbir mama anne sütünün yerini tutamaz.

Kolostrum Nedir; halk arasında ilk süt veya ağız sütü şeklinde de söylenen bu süt; yoğun protein daha az karbonhidrat ve yağ içeren süttür. Rengi koyudur, sarımsıdır. Bebeğin ilk kakayı (mekonyum) temizler, sindirim sistemini kaplayarak ilk aşı niteliğinde koruma sağlar, bebeği hastalıklardan koruyan, bağışıklığı oluşturan protein, vitamin, mineral açısından zenginidir, sarılığın önlenmesinde etkilidir.

Sonrasındaki 6-14 günde üretilen sütün içeriği değişir, yağ, vitamin ve laktoz açısından zengin, enerji değeri daha yüksek bir süt içeriği üretilir. Bu süte geçiş sütü de denilmektedir.

En son olarak 15. Günden emzirme döneminin sonuna kadar üretilecek olan olgun süt üretimi başlar. Bu süt daha önceki sütlere göre daha sulu kıvamlı bir içeriktedir. Ta ki ek besinlere geçişe dek bu süt üretilir, ek besinlere geçildiğinde anne sütünün miktarı değişebilir.

Anne Sütünün Faydaları

• Bebeğin bağışıklık sistemini güçlendirir. Hastalıklara yakalanma ihtimalini azaltır.
• Anne bebek ilişkisini güçlendirir.
• Çene, diş gelişimini sağlar.
• Bebek güvenli hisseder, stressiz, sakin olur.
• İçeriğindeki büyüme sürecine uygun bileşenler ile doku, organ ve büyümeyi en iyi şekilde sağlar.
• Özellikle ilk sütün bebeğe verilmesi alerjilere karşı koruyucudur.
• Bebeğin dışkılamasını kolaylaştırır, barsak florasına uygundur.
• Bebeği ileride obezite hastalığı, kalp damar hastalıkları gibi hastalıklardan korur.

Anne Sütünü Artıran Besinler

Anne sütü ilk bir iki gün az gelebilir, yorgunluk, yeni yaşam şekline alışma , normal doğum dışındaki doğum süreçleri bu durumu etkileyebilir. Ancak sonrasında bebeğinizin ihtiyacına göre süt olacaktır, endişelenmeyin. Bebek emdikçe oksitosin salgılanır, süt üretimi artar.

SÜT GRUBU: Süt, yoğur (tercihen ev yapımı), ayran, cacık, kefir (tercihen ev yapımı)

ET GRUBU: Tüm kırmızı etler, tüm beyaz etler, peynir, yumurta, kuru baklagiller

SEBZE GRUBU: Tüm sebzeler (mevsiminde)

MEYVE GRUBU: Tüm meyveler (mevsiminde)

TAHIL GRUBU: tam organik tahıllar

BEBEKLERİN;

1 haftada mide kapasitesi 100 ml den azdır. Günde 8-12 kez emzirilebilirler.
1 ayda mide kapasitesi 120-150 ml. Günde 6-10 kez emzirilebilirler.
3 ayda mide kapasitesi 150-180 ml. Günde 4-8 kez emzirilebilirler.
6 ay da mide kapasitesi 210 ml kadardır. 4-6 kez emzirilebilirler.

6. AY:

Bebeğinizin büyüme ve gelişme hızına göre ek besinlere başlama zamanını doktorunuz belirlemelidir. Genelde 6. Ayda ek besinlere geçiş uygundur.

EK BESİNLERE GEÇİŞTE DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR:

➢ İlk denemelerde besin açken verilmeli
➢ Günün erken saatlerinde denenmeli
➢ Tek besin olarak verilmeli
➢ Küçük miktarlarda, çay kaşığı kadar verilebilir, sonrasında anne sütü ile devam edilebilir.
➢ 3 gün boyunca aynı besin miktar azar azar arttırılarak verilmeli
➢ Şeker, su, tuz eklenmemelidir
➢ Ilık olarak verilmelidir

İLK EK BESİNLER:

YOĞURT: İnek veya keçi sütünden, ev yapımı tatlı ev yapımı yoğurt olarak denenmelidir.

SEBZE PÜRESİ: Ek besine geçiş döneminde oluşabilecek kabızlık sorunlarının, bağışıklık düşüklüğünün önlenmesinde önemlidir. Havuç, kabak, balkabağı, ıspanak, yerelması ilk denenebilecek sebzeler olabilir. Uzak durulması gereken sebzeler; domates, karnabahar, pırasa, bakla, patlıcandır.

MEYVE PÜRESİ: Elma en sağlıklı, ilk denenecek meyvedir. Elma, kayısı, armut, avokado, muz, şeftali ilk denenebilecek meyvelerdir. Uzak durulması gereken meyveler; kivi, çilek, tropikal meyvelerdir. Öncelikle meyvelerin cam rendede püre haline getirip, tülbentten vb. süzerek çok az miktarda denenmelidir. Gaz sıkıntısı, sindirim sorunu olmuyorsa püre şeklinde tüketime geçilebilir.

BEBEĞİNİZİN MİDESİ YUMRUĞU KADARDIR

7. AY:

Ana besin ANNE SÜTÜ olmak üzere, ana öğünlerde anne sütü ara beslemelerde ek besinler tercih edilmelidir.

• Sebze püreleri bu ayda SEBZE ÇORBALARI olarak tercih edilmelidir. (domates, patlıcan, bakla, pırasa, bamya dan uzak durunuz)
• 1/8 YUMURTA SARISI şeklinde başlanabilir. Yumurta beyazı alerjen bir besin olduğundan 1 yaş sonrası verilmelidir.
• Anne sütü veya devam mamasıyla yapılan muhallebi başlanabilir. Anne sütü dışındaki sütleri 1 yaş öncesi vermeyi tercih etmiyoruz. Şeker katmıyoruz.
• Tam tahıllar ekşi maya ile yapılmış ekmek olarak tercih edilebilir. ( yulaf, çavdar, vb.)

8. AY:

Bu ayda bebeğinizin farkındalığı artmaya başlar, besinlere, ek besinlerle beslenme dikkatini çekmeye başlar. BLW (Baby Led Weaning); bebek öncülüğünde beslenme. Hem bebeğinizin kendi kendine yeme, motor beceriler gelişimine de yardımcı olur. Bebeğinizin yiyemediği baş edemediği durumlarda ona örnek olarak öğrenmesini sağlayabilirsiniz.

3-4 saatte bir beslenmelidir.

• Tuzsuz, yumuşak peynir. ( lor, çökelek vb)
• Sebze çorbalarına ek kuru baklagil çorbaları verebilirsiniz. (mercimek vb)
• 1 yaşına dek tuz kullanmıyoruz.
• Çorbalara başladıktan sonra azar azar kıyma katabilirsiniz.
• Makarna eklenebilir.
• Pirinç, arpa, irmik, bulgur, buğday rüşeym eklenebilir. ( gluten alerjisine dikkat)
• Yumurta sarısı yavaş yavaş arttırılarak.

9. AY:

Bebeğiniz artık yavaş yavaş tencere yemeklerine geçebilir.

• Püreleri bırakıp yumuşatılmış sebzeler ve meyvelere geçebilir.
• Kıyma, küçük parça et, et ve kemik suları çorbalara ve yemeklere eklenebilir.
• Tuzsuz baharatsız pişen etli sebzeli ev yemekleri
• Balık ufak ufak verilebilir. ( levrek, somon, palamut, dil balığı gibi yüzey balıkları tercih edilebilir. Dip balıkları tercih edilmemeli)
• Kuzu ciğeri ekleyebilirsiniz.
• Kuru baklagiller ekleyebilirsiniz.

10-11-12 AY:

Bu aylarda bebeğin damak tadını geliştirecek çeşitlilikte besinler verilmeli. Azar azar verilen besinler miktar olarak arttırılarak günde 4-6 öğün şeklinde beslenmeye devam etmelidir. İlk yıl sonunda bebeğiniz; et, sebzeler, meyveler, tam tahıllar, kuru baklagiller, yumurta artık beslenmesinde yer almalıdır. Şeker beslenmeye ne kadar geç eklenirse o kadar iyidir. Bal alerjik açıdan riskli bir besin olduğu için 1 yaş öncesi verilmemelidir. İnek veya keçi sütü 1 yaş sonrası çorbalara vb yemeklere eklenerek verilebilir.